WILHELMINA

NOORDERHOOGEBRUG

Adres

Wilhelmina
Molenstreek 1
9738 AC Noorderhoogebrug


Openingstijden molenwinkel
Vrijdag 9.00 uur tot 12.00 uur
Zaterdag 10.00 uur tot 17.00 uur

Molenaar

Hendrik Jan & Mieke Berghuis
050-3061677
wilhelmina@degroningerpoldermolens.nl

Gegevens

Bouwjaar: 1907
Aandrijving: Wind
Type: achtkante stellingmolen
Functie: korenmolen

Gegevens

Lengte gevlucht
23,30

Maalstenen
3 koppel maalstenen

 

GESCHIEDENIS / ALGEMEEN / VERHALEN

De geschiedenis van molen Wilhelmina in Noorderhoogebrug

Korenmolen ‘Wilhelmina’ (genoemd naar de echtgenote van de laatste beroepsmolenaar) is een hoge achtkante met dakleer gedekte stellingmolen op een stenen tussen- en onderstuk en een met dakleer gedekte kap.

Totdat molen Edens in Winschoten drie meter werd verhoogd was de korenmolen Wilhelmina in Noorderhoogebrug, onder de rook van de stad Groningen, de enige stellingmolen in de provincie Groningen met een hoogte van 13 meter en daarmee de hoogste molen in de provincie. Nu dus een gedeelde eerste plek, dat maakt de molen echter niet minder bijzonder. Al sinds 1711 is er in Noorderhoogebrug een stellingmolen te vinden. Deze eerste molen brandde af in 1842 en werd vervangen door een iets oostelijker geplaatste hogere achtkante stellingmolen die wederom als koren- en pelmolen werd ingericht. De molen, die De Hoogebrug werd genoemd, kwam in 1902 in eigendom van Geert Nienhuis, telg uit de bekende molenaarsfamilie Nienhuis. Op 22 oktober 1906 ging het wederom mis met de molen, die tot de grond toe afbrandde. Nienhuis kocht hierop de koren- en pelmolen De Leeuw uit Hoogezand aan en liet deze door molenmaker J. Wiertsema herbouwen op een zeer hoge en forse achtkante stenen onderbouw. De molen was aanvankelijk in Noorderhoogebrug ook als koren- en pelmolen ingericht, het pelwerk is echter al zeer lange tijd geleden verdwenen. De naam De Leeuw verhuisde mee naar Noorderhoogebrug

In 1935 werd de molen voorzien van een nieuw wiekenkruis, uitgerust met zelfzwichting en het Van Busselsysteem. In 1947 voltrok zich een klein drama toen in een storm de askop met het hele wiekenkruis naar beneden kwam. Lange tijd stond de molen daarna zonder wiekenkruis. Molenaar Van Wijngaarden, die al in 1948 de molen had aangekocht, kon uiteindelijk in 1963 zijn molen restaureren. Bij die gelegenheid kreeg de molen ook de naam die de molen nu heeft, Wilhelmina. Niet naar de voormalige koningin, maar naar de echtgenote van molenaar Van Wijngaarden. In 1972, bij de beruchte novemberstorm van dat jaar, ondervond de molen weer stormschade waarna het voor Van Wijngaarden steeds moeilijker werd de molen te onderhouden. De gemeente Groningen kocht in 1977 de molen aan en verkocht deze een jaar later door aan de Molenstichting Hunsingo en Omstreken. Met cofinanciering van de gemeente werd de molen vervolgens in 1980-’81 geheel gerestaureerd. De zelfzwichting werd hierbij gehandhaafd, maar de Van Busselstroomlijn verdween.

Na de restauratie werd de molen op vrijwillige basis zeer geregeld in bedrijf gesteld. Vanaf 1988 is Hendrik Jan Berghuis de verantwoordelijke molenaar, sinds zijn huwelijk hierbij geassisteerd door zijn vrouw Mieke. Stormschade bleek echter een terugkerend probleem: eind 1991 waaide één van de roeden vrijwel schoon bij een storm en na stormschade in 1992 moest ook de zelfzwichting van de andere roede worden verwijderd. In 1994 werd een geheel nieuw wiekenkruis aangebracht en sindsdien wordt er vrijwel iedere zaterdag op ambachtelijke wijze gemalen door de vrijwilligers. In 2014, 2015 heeft de molen een grondige restauratie ondergaan.

Al sinds jaren is de familie Berghuis betrokken bij de Wilhelmina betrokken. Hendrik Jan Berghuis vierde in 2013 zijn 25-jarig jubileum als molenaar, Mieke Berghuis vierde dat jaar haar 12 1/2 jarig jubileum. Hun beide zoontjes groeien op in de molenwereld, elke zaterdag gaan zij mee naar de molen, waar nog steeds graan wordt gemalen en in de winkel meelproducten worden verkocht.

Een belangrijke activiteit op de Wilhelmina is het Avondmalen. Op de laatste zaterdag in oktober is de molen dan ’s avonds sfeervol verlicht en open voor publiek met pannenkoeken, mosterdsoep, chocolademelk en live muziek!

BEELD

film over de molen

Bijzondere traditie is het avondmalen.